اگر تمام درختان نابود شوند چه اتفاقی می‌افتد؟
در فیلم مکس دیوانه: جاده خشم، فیوروسا (شارلیز ترون) در تلاش است که به «مکان سبز» برگردد؛ آبادی پر از درختی در میان بیابان خشک و بی‌آب و علف که از زمین برجای مانده است. اگرچه وقتی فیوروسا به مکان مقدس می‌رسد، با کویری خشک و ریگ‌های روان مواجه می‌شود. او با اندوه فریاد می‌زند؛ بدون درختان، گویی همه‌ی امید او برباد رفته است. احساسات فیوروسا بی‌دلیل نیست.
مگ لومن، مدیر بنیاد درخت، یک سازمان غیرانتفاعی در فلوریدا که مختص پژوهش، اکتشاف و آموزش‌های مرتبط با درختان است، می‌گوید: جنگل‌ها ریسمان نجات‌بخش جهان ما هستند. بدون آن‌ها ما عملکردهای حیاتی و فوق العاده‌ای از حیات روی زمین را از دست می‌دهیم. درختان مزایای بی‌شماری برای زمین دارند. آن‌ها در ذخیره‌ی کربن، حفاظت از خاک و تنظیم چرخه‌ی آب نقش مهمی دارند. جنگل‌ها از سیستم‌های طبیعی و غذایی انسان حمایت می‌کنند و منزلگاه گونه‌های بسیار زیادی از موجودات زنده هستند.
علاوه‌براین، مواد مورد نیاز خود انسان‌ها را نیز تامین می‌کنند. با تمام این مزیت‌ها، اغلب ما با درختان به‌عنوان اشیاء قابل مصرف و دورریختنی رفتار می‌کنیم؛ به‌عنوان چیزی که باید برای تامین منافع اقتصادی برداشت شود یا به‌عنوان مزاحمی که در مسیر توسعه‌ی انسان قرار گرفته است. براساس نتایج مطالعه‌ای که سال 2015 در مجله‌ی Nature منتشر شد، از زمانی که گونه‌ی انسان درحدود 12 هزار سال پیش فعالیت‌های کشاورزی را آغاز کرد، او تقریبا نیمی از 5/8 تریلیون درخت را پاکسازی کرد.
بخش عمده‌ی جنگل‌زدایی در سال‌های اخیر رخ داده است. از زمان آغاز عصر صنعتی، جنگل‌ها 32 درصد کاهش پیدا کرده‌اند. براساس گزارش مطالعه‌ی Nature، خصوصا در مناطق گرمسیری، بسیاری از 4 تریلیون درخت باقی‌مانده‌ی جهان به‌سرعت درحال کاهش هستند و هرساله حدود 15 میلیارد درخت بریده می‌شود. در بسیاری از نقاط جهان، از بین رفتن جنگل‌ها سرعت گرفته است.
موسسه‌ی ملی پژوهش‌های فضایی در ماه اوت گزارش کرد که میزان آتش‌سوزی‌های جنگل‌های بارانی آمازون در سال جاری نسبت‌به سال 2018 حدود 84 درصد افزایش داشته است. بریدن و سوزاندن درختان جنگلی در اندونزی و ماداگاسکار نیز سرعت گرفته است. اما تصور جهانی ویران به سبک فیلم مکس دیوانه که در آن تمام درختان روی زمین به ناگاه می‌میرند، به ما کمک می‌کند متوجه شویم که بدون آن‌ها دچار چه وضعیتی خواهیم شد.
ایزابل روزا، مدرس داده‌ها و تجزیه‌و تحلیل‌های زیست‌محیطی در دانشگاه بنگور ولز می‌گوید: بگذارید من فقط با این موضوع شروع کنم که جهان بدون درخت چقدر وحشتناک خواهد بود؛ آن‌ها غیر قابل جایگزین کردن هستند. اگر ما از شر همه‌ی درختان راحت شویم، روی سیاره‌ای زندگی خواهیم کرد که شاید واقعا دیگر نتواند ما را روی سطح خود حفظ کند. جیمی پرودلو، اکولوژیست دانشگاه ایالتی ریو دو ژانیرو در برزیل می‌گوید: اگر درختان به ناگاه نابود شوند، بیشتر تنوع زیستی سیاره نیز از بین خواهد رفت.
درحال حاضر، از دست رفتن زیستگاه عامل اصلی پیش برنده‌ی انقراض در سرتاسر جهان است؛ بنابراین نابودی جنگل‌های باقی‌مانده برای گیاهان، جانوران، قارچ‌ها و سایر موجودات زنده فاجعه‌بار خواهد بود. موج انقراض فراتر از جنگل‌ها گسترش خواهد یافت و حیات وحشی که به درختان پراکنده و قطعه‌های جنگلی کوچک بستگی دارند، از بین خواهند رفت. در سال 2018، پرودلو و همکارانش دریافتند که میزان غنای گونه‌ای در مناطق دارای درختان پراکنده در‌مقایسه‌با مناطق باز، 50 تا 100 درصد بیشتر است.
پرودلو می‌گوید: حتی یک درخت جدا در یک منطقه‌ی باز می‌تواند به‌عنوان یک آهنربای تنوع زیستی عمل کرده و بسیاری از گیاهان و جانوران را جذب کرده و منابعی برای آن‌ها مهیا کند. بنابراین از دست دادن درختان انفرادی نیز می‌تواند تاثیر شدیدی روی تنوع زیستی محلی داشته باشد. اقلیم زمین نیز در کوتاه‌مدت و بلندمدت دچار تغییر شدیدی خواهد شد. درختان با عمل کردن به‌عنوان پمپ‌های بیولوژیکی روی چرخه‌های آب نقش دارند: آن‌ها آب را از خاک می‌گیرند و با تبدیل آن به بخار، آن را وارد اتمسفر می‌کنند.
