غرق شدگی چیست؟!
«غرق‌شدگی» اختلال تنفس در نتیجه غوطه‌ورشدن و ورود آب به مجاری تنفسی است که درصورت عدم نجات فوری منجر به اختلالات برگشت‌ناپذیر مغزی و مرگ می‌شود. این حادثه که سومین علت مرگ‌ومیر ناشی از حوادث در جهان است، در سال 2015 میلادی 360 هزار نفر را به کام مرگ کشاند که مساله‌ای جدی در حوزه سلامت جهانی محسوب می‌شود.
البته ممکن است علت غرق‌شدگی ایست‌قلبی در تماس با آب و در نتیجه ازدست‌دادن هوشیاری باشد که به آن «سنکوب» گفته می‌شود و معمولا درصورت تماس با آب سرد، پس از گرمازدگی یا ورزش اتفاق می‌افتد. برخلاف تصور بیشتر غرق‌شدگان به‌خصوص در دریا شناگران ماهری هستند که توانایی‌های خود را بسیار بالا می‌بینند، اما از قدرت جریان آب غافل‌اند.
بیش از 90درصد آمار فوت ناشی از غرق‌شدگی تصادفی مربوط به کشورهای با سطح اقتصاد پایین یا متوسط است و کشورهای غربی اقیانوس آرام و آسیای جنوب‌شرقی بیش از نیمی از آمار ثبت‌شده غرق‌شدگی را دارند. شمار افراد غرق‌شده در کشورهای آفریقایی بسیار بالا و 15 تا 20 برابر کشورهای آلمان و انگلستان است.
به‌رغم داده‌های محدود، مطالعات بر تاثیر جدی این مشکل بر جوامع حکایت دارد. به‌عنوان مثال 45درصد متوفیان ناشی از غرق‌شدگی در ایالات متحده آمریکا جزو قشر فعال جامعه از لحاظ اقتصادی هستند. تنها در این کشور غرق‌شدگی هزینه‌ای بالغ بر 273 میلیون دلار در سال به‌طور مستقیم و غیرمستقیم تحمیل می‌کند. این بار مالی در استرالیا و کانادا نیز به 85 میلیون و 173 دلار در سال می‌رسد.
علایم غرق‌شدگی چیست؟
غرق‌شدگی با توجه به میزان آب بلعیده‌شده، درجات مختلفی پیدا می‌کند:
• سطح 1، سرما و اضطراب: آب فقط به مجاری تنفسی فوقانی نفوذ می‌کند و مقدار زیادی نیست. فرد دچار وحشت می‌شود، حرکات نامنظم و آشفته دارد، مرتب درون آب فرو می‌رود و بالا می‌آید. تنفس و سطح هوشیاری طبیعی است، اما مضطرب و ناتوان است و احساس سرما می‌کند.
• سطح 2، هیپوکسی خفیف: مقدار کمی آب وارد ریه‌ها شده است. فرد کم‌کم ناتوان و بی‌حال می‌شود، روی سطح آب می‌ماند و هوشیار است، اما مقدار بیشتری آب بلعیده است. هوشیاری و جریان خون طبیعی، اما تنفس دچار مشکل شده است. وی سرفه می‌کند، بسیار مضطرب و ناتوان است و احساس سرما دارد.
• سطح 3، هیپوکسی شدید: در این شرایط فرد غرق‌شده دیگر روی سطح آب قرار ندارد، کاملا ناتوان و بی‌حال است، نبض سریع می‌زند و تنفس دچار اختلال شدید شده است. مقدار زیادی آب بلعیده، سطح هوشیاری رو به کاهش است و اندام‌ها کبود شده‌اند. حجم بالای آب باعث اسهال و افت شدید دمای بدن می‌شود که خطر بروز اختلالات ضربان قلب را در پی دارد.
• سطح 4، آنوکسی: غرق‌شدگی چند دقیقه طول کشیده است. فرد غرق‌شده دیگر هیچ هوشیاری‌ای ندارد، تنفس و ضربان قلب بسیار ضعیف یا قطع شده است و در معرض مرگ قطعی قرار دارد.
مراحل ذکرشده الزاما در همه غرق‌شدگی‌ها اتفاق نمی‌افتد و درصورت سنکوب شدید و ایست‌قلبی، فرد بلافاصله دچار بیهوشی، قطع تنفس و جریان خون می‌شود.
