شوک چیست؟
واژه شوک توسط جامعه پزشکی و عامه‌ی مردم با معانی متفاوتی استفاده می‌شود. مفهوم آن در باور عامه یک واکنش عاطفی شدید به موقعیتی استرس آور یا خبری بد است. تعریف پزشکی شوک اما بسیار متفاوت است. از نظر پزشکی، شوک به عنوان شرایطی توصیف می‌شود که در آن بافت‌های بدن اکسیژن و مواد مغذی کافی برای حفظ عملکرد سلول‌ها دریافت نمی‌کنند. این نهایتا به مرگ سلولی، نقص عملکرد اندام‌ها و سرانجام، در صورت عدم درمان، اختلال عملکرد کل بدن و مرگ منتهی می‌شود.
انواع شوکها
انواع شوک را بر اساس علت آن تقسیم بندی می کنند که عبارتند از :
1- شوکهای قلبی مثل موارد سکته قلبی
2- شوکهای ناشی از کاهش خون مثل موارد خونریزی شدید یا سوختگی شدید
3- شوکهای عصبی مثل قطع نخاع
4- شوکهای روانی مثل شنیدن خبرهای بد
5- شوکهای حساسیتی , مثل تزریق داروئیکه فرد به آن حساسیت دارد
6- شوکهای عفونی و غیره
علائم
شوک و علائم آن به تدریج به تدریج پیشرفت میکنند. علائم آن را به سه مرحله تقسیم میکنند که عبارتند از :
مرحله اول : افزایش تعداد نبض و تنفس , اضطراب و ترس .
مرحله دوم : رنگ پریدگی , نبض سریع و ضعیف , تنفس مشکل , ضعف و تشنگی و گاهی تهوع .
مرحله سوم : کاهش سطح هوشیاری , کاهش فشار خون , نبض و تنفس ضعیف .
مصدوم اغلب قدرت سر پا ایستادن نداشته و روی زمین می افتد. مردمکهای چشمهایش گشاد شده و چشمهایش حالت خماری دارد.
کمکهای اولیه :
بهترین درمان شوک پیشگیری از آن است. بنا براین اگر برای کسی حادثه ای اتفاق افتاده (مثلاً تصادف کرده) که احتمال می دهید دچار شوک شود ولی هنمز علائم شوک را نشان نمی دهد، با این اقدامات عبارتند از :
1- کنترل راههای هوایی مصدوم و جلوگیری و آسپیره کردن مواد استفراغی .
2- دادن اکسیژن
3- کنترل خون ریزی
4- آتل بندی محل شکستگی
5- مریض را به پشت دراز کرده و پاهایش را حدود 20-30سانتی متر بلند کنید.نکته مهم اینکه اگر با این کار تنفس مصدوم مشکل شد فوراً پاهایش را پایین آورده و یا اگر احتمال شکستگی پا یا ستون فقرات می رود پا ها را بلند نکنید.
6- جلو گیر ی از دفع حرارت بدن مصدوم به به وسیله پیچیدن وی درون پتو یا کحاف یا چیز مشابه آن ، توجه داشته باشید که با حرارت خارجی (بخاری ) مصدوم را گرم کنید.
7- در صورتیکه کصدوم بیهوش یا استفراغ ندارد به او مایعات بدهید.
8- کنترل علائم حیاتی را هر5 دقیقه یکبار به عمل آورید.
